06 мая 2017 г.
Элекçей Тимеш ялĕнче пурăнакан Петр Дмитриевич Кузьмин кĕçех 92 çул тултарать. 1925 çулта çуралнăскер вăрçă хирне 1942 çулхи авăн уйăхĕнче тухса кайнă. Малтанах Иваново облаçĕнчи Кулебаки хулинче пулеметчика вĕреннĕ. Икĕ уйăхран ăна Сталин ячĕллĕ сывлăш-десант бригадине янă, каярах виççĕмĕш Украина фронтне куçарнă. Чылай ял-хулана хыçа хăварнă хыççăн тусанлă та юнлă, асаплă вăрçă çулĕ Элекçей Тимеш йĕкĕтне Австрине илсе çитерет.
- Аслă Çĕнтерĕве эпĕ Австринчен Берлин енне каяс çул çинче кĕтсе илтĕм. 1945 çулхи çу уйăхĕн 9-мĕшĕ историре анчах мар, пирĕн чĕремĕрсенче те яланлăх упранса юлчĕ, - аса илет ветеран.
Петр Дмитриевичăн награда сахал мар. 1945 çулхи çу уйăхĕн 20-мĕшĕнче вăл çапăçнă Кутузов орденĕллĕ стрелоксен 99-мĕш полкĕнчи 9 салтака пĕр харăсах «Хастарлăхшăн» медальпе наградăланă. Вĕсенчен пĕри - пирĕн ентеш Петр Кузьмин. Чăваш Республикин çар комиссариачĕн архивĕнче /Интернета та вырнаçтарнă çак документа/ асăннă полк командирĕн приказĕ упранать: «От имени Президиума Верховного Совета Союза ССР НАГРАЖДАЮ: медалью «За отвагу»: ... 7. Автоматчика 2-ой стрелковой роты гвардии младшего сержанта Кузьмина Петра Дмитриевича, за то, что в боях за населенные пункты Пернитц и Гуттенштейн в Австрии 25 и 26 апреля 1945 года уничтожил 4-х гитлеровцев.
1925 года рождения, член ВЛКСМ, чуваш, призван в Красную Армию Яльчикским РВК ЧАССР...»
Сумлă наградăсен хушшинче Тăван çĕршыв вăрçин орденĕ /I, II степень/, Жуков медалĕ, «Венăна илнĕшĕн» тата юбилей медалĕсем. 1945 çулхи пуш уйăхĕн 24-мĕшĕнче П.Кузьмина Будапешт хули çывăхĕнче нимĕç танкĕсен пысăк ушкăнне çапса аркатма тата Секешфехервар, Мор, Зирез, Веспрем, Эньш хулисене, 350 яла ирĕке кăларма хутшăннăшăн Совет Союзĕн Верховнăй Главнокомандующийĕн Иосиф Сталинăн Тав хучĕпе чысланă.
Вăрçă пĕтсен те киле часах яман-ха салтака. Вăл Австринче, Владивостокра, Çурçĕр Корейăра службăна малалла тăснă.
1950 çулта яла таврăннă. Çак çулах ял хĕрĕпе Александра Красновăпа мăшăрланса çемье çавăрнă, 7 ача çуратса ÿстернĕ. Ватăсем хальхи вăхăтра 9 мăнукĕпе, 10 кĕçĕн мăнукĕпе савăнаççĕ. Ачисене пурне те вĕрентсе пурнăçăн анлă çулĕ çине кăларнă. Геннадий водительте, Людмилăпа Антонина банкра, инженера вĕреннĕ Юрий Шупашкарти «Элара» заводра тăрăшнă. Пурте вĕсем Шупашкарта пурăнаççĕ. Мускавра тĕпленнĕ Рая пурнăçне строительство ĕçĕпе çыхăнтарнă. Владимир «Прогресс» хуçалăхра чылай çул трактористра вăй хунă. Шел пулин те, Николай Мускава ĕçлеме тухса кайсан хыпарсăр çухалнă. Çакă ватăсен ашшĕпе амăшĕн чĕрине самаях хавшатнă.
Александра Ильинична фермăра дояркăра тăрăшнă, Петр Дмитриевич тăван хуçалăхра комбайнерта, трактористра, трактор бригадин бригадирĕнче, Елчĕкри машинăпа трактор станцийĕнче вăй хунă. Тивĕçлĕ канăва тухсан та чылай çул тăван колхозра ĕçленĕ вăл.
Пурнăç çулĕпе 67 çул алла-аллăн тытăнса утăмлакан ватăсем паянхи кун Владимир ывăлĕн çемйипе пурăнаççĕ. Рена кинĕ пĕчĕк ачана пăхнă евĕр пăхать вĕсене. Çав вăхăтрах картиш тулли выльăх-чĕрлĕх усрама та хал çитереççĕ çамрăксем. Кузьминсем иртнĕ çул Раççей Федерацийĕн Президенчĕн 2008 çулхи çу уйăхĕн 7-мĕшĕнчи «Аттелĕхĕн 1941-1945 çулĕсенчи Аслă вăрçин ветеранĕсене çурт-йĕрпе тивĕçтересси» указĕпе, Раççей Федерацийĕн «Ветерансем çинчен» саккунĕпе килĕшÿллĕн çĕнĕ çурт-йĕр çавăрса лартнă.
- Тавах Правительствăна çурт-йĕр çавăрма пулăшнăшăн. Тавах ачамăрсене пире лайăх пăхнăшăн, - теççĕ ватăсем кăмăллăн.
Елена ПЕТРОВА.
Сăнÿкерчĕкре: Александра Ильиничнăпа Петр Дмитриевич Кузьминсем 67 çул пĕрле.